Κάστρο της Φανερωμένης

Το Κάστρο της Φανερωμένης στην Άνδρο

Το Κάστρο της Φανερωμένης ή αλλιώς το Επάνω Κάστρο βρίσκεται κοντά στο Χωριό Κοχύλου στην περιοχή του Κορθίου. Πρόκειται για τη μεγαλύτερη και ισχυρότερη πολιτεία της Άνδρου που υπήρξε κατά την περίοδο του μεσαίωνα. Το Κάστρο είναι χτισμένο πάνω σε ένα εντυπωσιακό οροπέδιο βόρεια του Όρμου Κορθίου, σε υψόμετρο περίπου 560 μέτρων. Η θέα από ψηλά είναι άκρος εντυπωσιακή και η ευρύτερη περιοχή είναι ιδανική για περίπατο και περισυλλογή.

Το Επάνω Κάστρο είναι το μεγαλύτερο της Άνδρου και έχει οπτική επαφή με το Κάτω Κάστρο στη νησίδα της Χώρας. Χτίστηκε από τους Βενετούς που οχύρωσαν το νησί αμέσως μετά την κατάκτησή του το 1207. Κατά την περίοδο της Τουρκοκρατίας, οι ντόπιοι περίοικοι στην προσπάθειά τους να προφυλαχθούν από τις πειρατικές επιδρομές, βρήκαν καταφύγιο στο εγκαταλελειμμένο ενετικό κάστρο, το οποίο μπορούσε να προστατεύσει περίπου 1000 κατοίκους. Πανομοιότυπο με το Κάτω Κάστρο είναι και το Κάστρο του Μακροτάνταλου, το τρίτο βενετικό κάστρο της Άνδρου.

Το κάστρο έχει ακόμα ερείπια από τείχη, οχυρωματικούς πύργους, καταφύγια και δεξαμενές που ανάγονται στην περίοδο της Βενετοκρατίας καθώς και σπίτια από πέτρα και λάσπη που ανάγονται στην περίοδο της Τουρκοκρατίας. Η οχύρωση του δεν σώζεται ικανοποιητικά, αποτυπώνεται όμως όλη η χάραξη του στο οροπέδιο. Οι βράχοι υψώνονται κατακόρυφα σε όλες τις πλευρές του, δημιουργώντας ένα φυσικό οχυρό. Στο σημείο βρίσκεται και ο ναός της Φανερωμένης, ο οποίος αρχικά αποτελούσε φράγκικο κτίσμα και στη συνέχεια μετατράπηκε από τους ντόπιους σε Ορθόδοξο ναό αφιερωμένο στην Κοίμηση της Θεοτόκου. Ένα κτίριο που σώζεται μέχρι και σήμερα και αποτελεί προσκύνημα για τον τόπο στις 15 Αυγούστου.

Ο Θρύλος γύρω από το Κάστρο

Το Κάστρο της Φανερωμένης αναφέρεται επίσης και ως το Κάστρο της Γριάς. Σύμφωνα με τον θρύλο, οι Τούρκοι που προσπαθούσαν μάταια να καταλάβουν το κάστρο, έστειλαν μία γριά με την έγκυο κόρη της να ζητήσουν βοήθεια. Το βράδυ η γριά άνοιξε την πύλη, μπήκαν οι Τούρκοι και έσφαξαν όλους τους κατοίκους. Στη συνέχεια η γριά, μετανιωμένη για την πράξη της, ανέβηκε σε έναν ψηλό βράχο και αυτοκτόνησε πηδώντας στη θάλασσα. Έτσι, η μνήμη της γριάς έμεινε χαραγμένη σε δύο από τα αξιοθέατα της περιοχής: "Της Γριάς το Κάστρο" και την όμορφη παραλία "Της Γριάς το πήδημα".